خلاصه اي در باره بيماري قند و چشم
قند خون و چشم
قند خون :مقادیری قند بطور طبیعی در خون انسان وجود دارد که وظیفه اش تامین انرژی سلولهای بدن بویژه سلولهای مغز و سلولهای شبکیه چشم است . غلظت قند خون بدنبال غذاخوردن افزایش و بدنبال ناشتایی کاهش می یابد اما توسط سیستمهای تنظیمی بدن این افزایش و کاهش در یک محدوده باریک تنظیم می شود بطوریکه قند ناشتا در حد 80-90 میلی گرم در دسیلیتر و بدنبال غذا نهایتا به 140 میلی گرم در دسيليتر میرسد.
در بیماری دیابت این قدرت تنظیمی بدن دچار اختلال شده و قند خون در حالت ناشتا و یا بدنبال غذا افزایش می یابد.
چرا بالا رفتن قند خون مهم است ؟ قند خون بالا در دراز مدت سبب اسیب رگهای بدن شده و به سکته های مغزی ، سکته های قلبی و نارسایی کلیه و درگیری چشم مي انجامد. باید توجه داشت که افزایش قابل توجه قند خون باعث بروز علاِیمی مانند پر ادراري، پرنوشی، تشنگي و كاهش وزن میشود. مقادیر کمتر ان بی علامت است و ممكن است بيمار بمدت طولاني به بيماري ديابت مبتلا باشد و خودش اطلاع نداشته باشد.
درگیری چشم ناشی از دیابت:دیابت از دلایل اصلی کوری و نابينايي در کل دنیاست. بالابودن قند خون بعد از گذشت سالها منجر به بسته شدن رگهای شبکیه چشم شده و این بنوبه خود منجر به تورم مرکز دید ، خونریزی شبکیه ، خونریزی زجاجیه، کشیدگی پرده چشم و پارگی پرده چشم میشود. از نظر بالینی سبب تاری ديد و كاهش بينايي میشود. باید توجه داشت که درگیری چشم ممکن است مدتها علایم بالینی نداشته باشد.
تشخیص درگیری چشم ناشی از دیابت:بیماران دیابتی لازم است که در زمانهای مشخص به پزشک مراجعه کرده و تحت معاینه بالینی قرار گیرند . فاصله زمانی معاینه حداقل سالي یکبار است. نداشتن علایم بالینی به معنای سالم بودن شبکیه نیست زیرا مراحل اول درگیری چشمی در دیابت بی علامت است .برای بررسی شدت درگیری چشم علاوه بر معاینه بالینی گاها نیاز به تصویر برداری نیز هست.
درمان درگيري چشم ناشي از ديابت :
١) كنترل قند خون : تا زماني كه قندخون بيمار بالا باشد، اسيب به عروق بدن و چشم ادامه مي يابد و اين سبب ميشود كه هر گونه درمان صايعات چشمي اثري گذرا داشته باشد. اين اهميت كنترل قند خون را براي اين بيماران نشان ميدهد. همانطور كه درگيري چشمي در بيماران ديابتي بدنبال سالها قند كنترل نشده ايجاد مي شود ، توقف اسيب چشمي ناشي از قند بالا بعد از يك تا دوسال كنترل مناسب قند خون بدست مي ايد.
٢) درمان ضايعات چشمي : شامل ليزر درماني ، تزريق داخل چشمي و عمل جراحي است .
ليزر درماني : هدف اصلي از ليزر درماني ، توقف اسيب ناشي از ديابت در چشم است و بطور كلي اثري در بهبود ديد ندارد . اما در دراز مدت از افت ديد بيشتر جلوگيري ميكند . ليزر درماني بطور سرپايي انجام ميشود و نياز به ناشتا ماندن ندارد . ممكن است ليزر درماني در دسته اي از بيماران دردناك باشد، به همين دليل مصرف مسكن خوراكي ( مسكني كه بيمار بطور معمول براي ساير دردها مصرف ميكند ) توصيه ميشود . بيماران بدنبال ليزر درماني ممكن است مختصري افت ديد و درد را تجربه كنند كه گذرا بوده و نياز به مراقبت خاص ندارد . گاها براي كاهش درد نياز به مصرف مسكن خوراكي است و همچنين به اين بيماران توصيه ميشود كه بعلت افت ديد گذرا از انجام كارهايي كه نياز به ديد دقيق دارندو مي توانند خطرناك باشندنظير رانندگي پرهيز كنند .
تزريقات داخل چشمي : عمدتا براي درمان ورم مركز ديد و خونريزي چشمي است . تزريق داخل چشمي بطور سرپايي و در اتاق عمل سرپايي انجام ميشود و نياز به ناشتايي طولاني مدت ندارد. تزريق داخل چشمي عمدتا بيدرد ويا با درد مختصر است و در قسمتي از چشم بدور از قسمتهاي مهم و حساس ان ، انجام ميشود. بدنبال تزريق چشم چند ساعت پانسمان ميشود و پس از ان بمدت چند روز انتي بيوتيك موضعي در چشم استفاده ميشود. بهتر است تا ٢٤ ساعت از تماس چشم با اب پرهيز شود. در صورت بروز درد و يا افت ديد بدنبال تزريق . بيمار بايد به پزشك معالجش مراجعه كند.
عمل جراحي : در صورت بروز خونريزي شديد، كشيدگي و يا پارگي شبكيه عمل جراحي انجام ميشود.